سیر نظریّه های نقد جامعه شناختی ادبیّات

نویسندگان

عسگر عسگری حسنکلو

چکیده

نقد جامعه شناختی ادبیات، یکی از شیوه های نسبتاً نوین در مطالعات ادبی است. در این شیوه به بررسی ساختار و محتوای اثر ادبی و ارتباط آن با ساختار و تحولات جامعه ای که اثر مولود آن است می پردازند. آنچه در نقد جامعه شناختی ادبیات از اهمیت بیشتری برخوردار است، انعکاس تصویر جامعه در جهان تخیلی و هنری اثر ادبی و شکلهای مختلف آن است. تاریخچة شکل گیری نقد جامعه شناختی ادبیات به صورت روشمند و علمی به آغاز قرن نوزدهم میلادی باز می گردد. در مطالعات جامعه شناختی ادبیات از محققانی نظیر مادام دواستال و ایپولیت تن باید نام برد که اولین بار سعی کردند به تعامل جامعه و ادبیات بپردازند. این محققان در پی بازنمایی تصویر جامعه در ادبیات و نحوة این بازنمایی بودند. بعدها اندیشمندانی چون جورج لوکاچ و لوسین گلدمن به پشتوانة مطالعات فلسفی و تاریخی سعی داشتند بین ساختارهای اجتماعی و ساختارهای ادبی داد و ستد متقابلی را نشان دهند. از مباحث دیگری نظیر جامعه شناسی محتواهای ادبی و جامعه شناسی انواع ادبی و جامعه شناسی تولید، توزیع و مصرف کتاب نیز در متن این مقاله سخن رفته است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقد معرفت شناختی نظریه نوسازی بوم شناختی با تأکید بر ادبیات غرب

نظریه نوسازی بوم شناختی از جمله نظریه های مسلط و پیشرو در جامعه شناسی محیط زیست مطرح می باشد. ایده اصلی این نظریه این است که در عصر مدرنیته متأخر، صنعتی شدن، توسعه فنی، رشد اقتصادی و سرمایه داری، نه تنها با پایداری بوم شناختی سازگارند، بلکه از محرک های اصلی اصلاح زیست محیطی محسوب می شوند. هدف از مقاله حاضر، نقد معرفت شناهتی این نظریه از ابعاد مختلف می باشد. بدین منظور و با استفاده از معیارهای ع...

متن کامل

نقد جامعه شناختی تهران مخوف

در نوشتة حاضر، رمان تهران مخوف نوشتة مرتضی مشفق کاظمی نقد جامعه شناختی شده است. نگارنده ابتدا دیدگاه‌های منتقدان برجسته‌ای از قبیل هگل، لوکاچ و لوسین گلدمن را تبیین می‌کند؛ سپس بر مبنای نظریه‌های مذکور به نقد رمان تهران مخوف می‌پردازد. نتیجة به دست آمده از پژوهش حاضر، حاکی از آن است که نویسندة رمان، ساختارهای اثرش را از جریان روشنفکری غالب پس از انقلاب مشروطه و پیش از اقتدار رضاخان گرفته است. د...

متن کامل

جامعه شناسی برهانی، نگاهی نو در نظریه پردازی جامعه شناختی

اختلافات نظری، پیرامون نسبت میان علم مدرن با دین، منجر به نوعی طیف بندی میان متفکرین این حوزه شده است. دیدگاه علم تجدد طلب، پیرایه زدا و سنت گرایی اسلامی، سه رویکرد کلان این میدان منازعه هستند که هر یک به گونه ای متفاوت نسبت به موضوعِ امکان یا امتناع تحقق علم دینی به طور عام و علوم اجتماعی اسلامی به طور خاص اظهار نظر کرده اند. تمامی نظریه ها و رویکردهای این حوزه با اتکای بر پیش فرض های فلسفی شکل...

متن کامل

« جای خالی سلوچ » نقد جامعه شناختی رمان

چکیدهنقدجامعه شناختی ١ آثار ادبی، روشی است که به تحقیق و بررسی درباره طبقات مختلف جامعه و طرز رفتارها ودر این شیوه نقد،اثر ادبی ازاین دیدگاه » . کنشهای متفاوت و متشابه ساختارهای اجتماعی در دوره معینی از تاریخ می پردازدکه اجتماع و هنرمند و اثر او با یکدیگر رابطه ای زنده و جدایی ناپذیر دارند، مورد بحث و ارزیابی قرار می گیرد. بنابراینمنتقد به دقت از زمان و مکانی که نویسنده در آن زیسته و اثر ادبی د...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
ادب پژوهی

ناشر: دانشگاه گیلان

ISSN 1735-8027

دوره 2

شماره 4 2008

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023